Hastesak for barnehage

Borgafjell Barnehage AS, som vil bygga barnehage ved Hegglandsdalsvegen nedanfor det nyare bustadområdet på Hjelle, har ikkje fått dispensasjon frå rekkefølgjekrav om at det først må byggast fortau.

Dei meiner Os kommune både har gjort fleire sakshandsamingsfeil og at dei har kommunisert dårleg.

Les òg: – Langdryg og villeiande behandling

Onsdag møttest partane på rådhuset.

Kopla inn kommuneadvokat

Onsdag hadde Borgafjell Barnehage AS (BB) møte med plansjef Asle Andås, kommunalsjef Karl Ole Midtbø og ordførar Terje Søviknes.

BB viser blant anna til at det i kravet står fortau, medan kommunen i etterkant har regulert inn gang- og sykkelveg, som er eit langt meir omfattande tiltak.

Les òg: Forventar ny innstilling

– Vi blei ikkje så mykje klokare. Dei nikka, sånn dei skal gjera i ein ja-kommune, men inni seg trur eg dei rista på hovudet, seier Annelie Osterdahl frå Borgafjell Barnehage.

– Vi er langt ifrå einige i denne saka, seier Søviknes.

– Det er ei litt kompleks sak med fleire element. Det siste er at dei har drege inn ei formulering om fortau og gang- og sykkelveg. Etter møtet sette vi advokaten til kommunen på saka for å ta ein gjennomgang og sjå om vi har gjort nokre feil.

Uønskt etablering?

Frå 1. januar 2011 blei barnehagesektoren rammefinansiert. Kommunane har no plikt til å finansiera godkjente ikkje-kommunale barnehagar som har rett til kommunalt tilskot etter reglane i forskrift om likeverdig behandling ved tildeling av offentleg tilskot til ikkje-kommunale barnehagar.

Det tidlegare driftstilskotet fall vekk, noko som blei ei utfordring for fleire kommunar, inkludert Os.

I starten på året 2011 fekk Borgafjell Barnehage godkjent finansiering i Husbanken. Reguleringsplanen var godkjent i mars 2010.

Til dette trengte dei velsigning i form av godkjenning frå Os kommune, noko dei fekk.

– Alle som hadde søkt før 1.1.2011 skulle få, fortel Søviknes.

Men med fleire nye barnehageplassar i Os (frå 700 i 2004 til 1300 i 2010), og ny finansieringsformel, har Os kommune sett at auka etablering kan koma til å kosta kommunen.

I oktober 2011 sa formannskapet nei til å gje kommunal garanti til Borgafjell Barnehage.

Les òg: Sa nei til ny barnehage

- Kommunal garanti er ein god måte å stimulera ei ønskt utvikling. No har vi kome der vi skal vera, sa Jostein Bondevik (Krf) den gong.

I tenesteutvalet 14. mars i år sa Ingvar Torsvik at det er ein overkapasitet på 111 barnehageplassar i Os og at han ikkje ville innstilla på realisering av fleire barnehagar i Os i 2012.

Dagen etter sa plan- og bygningsutvalet nei til Borgafjell Barnehage sin søknad om dispensasjon frå rekkefølgjekravet. (I kravet står det at barnehagen ikkje kan brukast før fortau er på plass. Men det betyr ikkje at den ikkje kan byggast.)

Les òg: Legg ned og seier nei

Søknaden PBU sa nei til blei sendt 25. november 2010. Eigarane fortel at dei i fjor sommar forsto det sånn at dei kunne sjå vekk frå dette kravet. Dei trudde det var igangssetjingsløyve som var oppe til behandling og reagerte med vantru då dei høyrte om vedtaket.

Barnehagen har både bestilt materialpakke og skaffa seg tilsette. Planen var å opna etter sommarferien.

– Fersk merknad

Kommunen sin advokat skal no sjekka saka og korleis kommunen står juridisk.

– Men eg ser allereie no at det ikkje er alt barnehagen oppfattar heilt rett her, seier Søviknes og fortel:

• Vedtak om rekkefølgjekrav kan ikkje, og blir ikkje, sletta av ein i administrasjonen, muntleg i eit møte med ein tredjepart (byggefirma). Her kan BB ha misforstått og gått vidare med eit omfattande prosjekt i litt naiv godtru, utan å ha noko på papiret, i ei så viktig sak. Dei fekk dessutan eit hint i haust då kommunen sa nei til å gje garanti på 19,8 millionar kroner.

• Det blei ikkje gjort forskjellsbehandling då Lyssand Treindustri fekk bygga om på innkjørsla si og bygga på. Tomtetilpassinga blir ikkje råka av rekkefølgjekravet og tilbygget er berre nokre få kvadratmeter i eine enden, ikkje det store hovudtilbygget som skal koma når fortau eller gang. og sykkelveg er på plass.

– Men kommunen har vist minst to gongar, ved å seia nei til garanti i oktober og med Torsvik si utsegn i tenesteutvalet i februar, at dei ikkje vil ha fleire barnehagar, sjølv om det er fri etableringsrett. Er ikkje det å ikkje gje dispensasjon å vera vanskeleg, å hindra fri etablering, sidan dette er einaste måte å hindra eller forsinka etablering?

– Dispensasjon skal normalt bli gjeve om det ligg eit urimeleg krav, gjerne eit gamalt krav der argumenta ikkje er gjeldande lenger. Men dette kravet kom etter merknad frå vegvesenet, og det er ganske nyleg. Då blir det litt feil å ta den einaste merknaden som har kome inn og dispensera frå denne.

– Kva betyr det for kommuneøkonomien om denne barnehagen blir bygd og opna i år?

– Om vi har ei overetablering og barnehagane byrjar å ta inn fleire under eitt år, så blir det nokre kroner ekstra i året i tilskot. Dessutan kan det bli litt tøffare tider for dei barnehagane som eventuelt slit økonomisk.

– Kan fint gje dispensasjon

Sidan barnehagebarn sjeldan går til barnehagen sjølv peiker BB på at det ikkje vil blir fleire mjuke trafikantar langs Hegglandsdalsvegen, og at det allereie er gang- og sykkelveg frå Vallabrua nedanfor bustadfeltet på Hjelle og bort til barnehagetomta.

BB sin advokat skriv i klage, som blei sendt innan frist 27. april, at trafikkteljing viser ÅDT på 2.800 bilar. Med 40 nye bilar inn til barnehagen blir det ei trafikkauke på 1,43 prosent på Hegglandsdalsvegen.

– Dispensasjon kan etter dette ikkje seiast å "vesentlig tilsidesette formålet" med rekkefølgjekravet. Kommunen bør trygt kunna gje dispensasjon.

Søviknes seier det uansett ikkje er barnehagen som skal betala gang- og sykkelveg, med mindre dei er del av eit lite spleiselag, og at kommunen vil hjelpa barnehagen i dialog med fylkeskommunen om å få gang- og sykkelveg frå Hatvikvegen til Vallabrua framskynda.

BB vil ha klagen på vedtaket i PBU opp som hastesak i neste møte, torsdag 31. mai