Lokal | 15. feb. 2021

Kor lenge er isen farbar?

– Alle føler at dei har kontroll fram til dei ikkje har det lenger.

Kor lenge er isen farbar?
Banktjørn i dag. Isen har vore tjukk i over to veker, men er neppe farbar så mykje lengre. (Foto: Ørjan Håland)
Kjetil Vasby Bruarøy
Kjetil Vasby Bruarøymåndag 15. feb. 2021 14:48

16 dagar etter at fem vatn blei skilta med «farbar is» var det søndag vêromslag og plussgradar.

Laurdag var det mykje folk på fleire vatn, også søndag var det leik på fleire islagte vatn i Os.

Men kor lenge er isen farbar når det no er meldt 3-5 plussgradar ut veka?

– Varmen frå luft og sol går med til å smelta is, men ikkje berre frå topp og botn, men heile issøyla. Isen blir ikkje tynn så fort, men den mister bære-evna, skriv varsom.no.

Også politiet ber folk vera varsam bår det no er varmare.

– Alle føler dei har kontroll til dei ikkje lenger har det, skriv Politiet i Bergen, Askøy og Øygarden på Facebook.

Dei har forståing for at erfarne folk med god lokalkjennskap synest det er plagsamt om politiet jager dei vekk frå isen, men forklarer at politiet kan ha ansvar om dei får varsel og ikkje reagerer, og nokon seinare har eit uhell.

Brannvesenet tar skilta vekk

Sjølv om isen kanskje er tjukkare enn 30 centimeter, og kanskje er trygg i fleire dagar, har Bjørnafjorden brann og redning i dag bestemt seg for endra status.

– Det er ei vanskeleg avgjerd. Vi forstår at folk liker seg på isen, og vi har ein barneskule som har plan om å stå på skøyter i morgon, og har spurd oss om råd, seier varabrannsjef Erik Walden.

No har dei bestemt seg for å ta vekk skiltet som seier at isen er trygg på dei fem skilta vatna brannvesenet måler.

I skrivande stund blir dekselet som skjuler «ikkje» fjerna frå fem skilt. (Foto: Ørjan Håland)
I skrivande stund blir dekselet som skjuler «ikkje» fjerna frå fem skilt. (Foto: Ørjan Håland)

– Ting kan endra seg fort sånn vêret er no, og vi ser det ikkje som forsvarleg å skilta isen som farbar lenger, sjølv om den sikkert er ganske tjukk her og der.

Brannvesenet vil i løpet av tysdag endra skilta til «isen er ikkje trygg».

Isvett-reglane

All ferdsel er på eige ansvar.

1. Ha respekt for isen.
Ver merksam på at isen aldri kan bli heilt sikker overalt.

2. Ikkje gå ut på is utan å kunna svømma.
Helst bør du ha prøvd å vera i isvatn, delvis for å kjenne til korleis det er, men like mykje for å kjenne til din eigen reaksjon dersom du kjem i så kaldt vatn. Kan du ikkje symje, bør du ha på deg ein form for flyteplagg.

3. Hald deg på sikker is.
Styr unna stader der du bør vite at det er svak is. Du må ikkje gå ut på is som er ujamt tjukk med ujamn bæreevne utan at du har god kjennskap til is og har trent på å oppfatte variasjonar i isen. Med kjennskap til is vil du gå utanom siv, råker, bruer, oddar, utløp, innløp, trange sund, stader der du veit det er grunnar, eller der isen akkurat har lagt seg. I forhold til is på regulerte vatn og korleis isforholda kan variere med varierande vannstand, effektkjøring osv. finn du informasjon om på www.nve.no.

4. Ver spesielt merksam på haustis, snødekka is og våris.
Nylagt is eller is som nærmar seg å gå opp, er upåliteleg. Snødekka is kan vera skummel fordi du ikkje kan sjå eller merke kor den er svak, før det er for seint. Spesielt merksam skal du vera dersom snøen har lagt seg på isen kort tid etter at den la seg. 30 cm snø isolerer og gjer at isen ikkje legg på seg.

5. Bruk alle sansane når du går på isen.
Isen gir lyd frå seg. Høge og korte lydar er eit varsel om tynn is. Kvit eller grå is er svakare enn mørk is (gjeld ikkje vårisen) og blank is. Is på saltvatn er svakare enn is på ferskvatn.

6. Gå fleire i følgje.
De representerer ein redningsmolegheit for hverandre. Går de litt spreidd, vil de fordele vekta over ei større flate, samtidig som ikkje alle vil gå igjennom på éin gong.

7. Ta med deg skikkelig og tilstrekkelig sikringsutstyr.
Dette må sjåast i høve til erfaring og kva type tur du er på. Ein godt festet sekk med skiftetøy pakket i vanntett pose, gir oppdrift. Ispiggar er obligatorisk. I tillegg bør du ha ei kasteline med deg.

8. Viss du går igjennom isen, ikkje få panikk.
Tenk klart, og sjansane aukar for at du kjem deg opp igjen. Forsøk å halde hovudet og øvre del av kroppen mest mogeleg over vatn. Dette vil redusere nedkjøling og auke overlevingsmoglegheiten. Kjem du under isen, leit deg fram til der isen er mørkast, der er det ope vatn. Søk alltid etter å komme opp i den retningen du kom fra før du gjekk gjennom. Bruk ispiggar, tollekniv, stav eller ein spiss gjenstand for å hogge tak i isen, og hjelp til med kraftige spark.

9. Viss andre går gjennom isen; hald avstand.
Bruk såkalt forlenga arm. Helst ei redningsline, livreddingsbøye eller anna du kan kaste bort til den i vatnet. Har du ikkje dette, trekk deg fram på magen og rekk ut ein ski, skistav, eit belte, ei grein etc. Sørg for ein form for forankring så ikkje du blir dratt uti.

Spennande? Vil du ha ukas høgdepunkt i innboksen?

Last ned Midtsiden-appen idag

No kan du følgja nyhende frå Os - rett i appen.

  • Gratis å lasta ned
  • Bli varsla straks noko skjer
  • Tilgjengeleg i App Store og Google Play Store
Last ned appen
For å få tilgang til alle sakene i appen må du vera abonnent.