KS1: Det er best å kryssa fjorden

Dovre Group og Transportøkonomisk institutt har på oppdrag frå finansdepartementet og samferdselsdepartementet gjennomført ekstern kvalitetssikring (KS1) av konseptval for E39 Aksdal-Bergen.

Rapporten konkluderer med at alternativet med kryssing av Bjørnefjorden med bru, alternativ 4C, er mest lønsamt.

Statens vegvesen ser på alternativ til å skapa kraftig reduksjon i reisetida mellom Stavanger og Bergen, to av dei største og mest veksande regionane i landet, og å binda Midthordland saman med Sunnhordland og Haugalandet.

Strekninga Aksdal-Bergen er ein del av transportkorridor 4a, som går frå Stavanger via Bergen til Ålesund. Transportkorridor 4, og E39, går vidare til Trondheim.

Følgjande konsept er definert i utgreiinga:
1. 0-alternativet med dagens veg og ferjetilbod
2. Opprusting av dagens veg, med auka frekvens på dagens ferjestrekning
3. Ytre konsept. Ferjefritt. Vestsida av Stord og videre over Austevoll
4. Midtre konsept. Krysning av Bjørnefjorden med eller utan ferje
5. Indre konsept. Ferjefritt. Ulike trasear over Tysnes og Fusa

Statens vegvesen har utført to nytte-kostnadsanalysar, der den første er presentert i konseptvalgutredningsrapporten (KVU).

Bør gå vidare med 4C og 5B

– Den nyaste analysen er basert på oppdaterte forutsetninger, og berekningar her viser at alle konsepta, med unntak av konsept 2, er lønsame, skriv Dovre Group i rapporten.

Utgreiinga konkluderer med at konsept 4C og 5B bør utgreiast vidare, delvis basert på forventning om at Ferjefri E39-prosjektet vil koma med informasjon som vil vera viktig for val av konsept.

– I kvalitetssikringa si nytte- kostnadsanalyse har vi nytta andre og etter vår vurdering meir korrekte parameter. Vårt val av analyseperiode og diskonteringsrente påvirker analysa av kor lønsame konsepta er sterkt.

Av de gjenståande konsepta har 4C, 4D og 5B høgast brutto og netto nytte. Midtre alternativ med ferje, 4D, har høgast netto nytte per investerte krone, men medfører 24 minuttar lengre reisetid enn 4C. 5B er ferjefri, men på grunn av lengre trasé er reisetida 16 minutter lengre enn 4C.

I forhold til redusert reisetid gjev derfor 4C vesentlig høgare måloppnåing enn 5B og 4D.

Les òg: – Vi bør velja kortaste veg

4C favoritt av fleire grunnar

Dersom kortere reisetid fører tilhøgare trafikkauke vil konsept 4C gje høgast nytte og netto nytte. Ei årleg trafikkauke som er ein promille høgare for 4C medfører at dette konseptet har høgast netto nytte.

Prosjektet er lønsamt allereie med dagens folketal og trafikk.

– Vi finn i kvalitetssikringa fleire årsaker til å velja konsept 4C som løysning for E39 Aksdal-Bergen. Dette prosjektet har høg nytte og vil gje klart best måloppnåing for samfunns- og effektmåla i prosjektet.

– Konsept 4C har i basisanalysen ein investeringskostnad på 27 milliardar og gjev trafikal nytte på over 56 milliarder i analyseperioden.

I tillegg kjem meirnytte knytta til regionsforstørring og arbeidsmarknadsintegrasjon.

Dovre legg til at Forsvaret i dag bruker Bjørnefjorden som øvingsfelt, og i høve konseptval må konsekvens for bruk av øvingsområdet avklarast.

Les òg: Kan bli stoppa av forsvaret

Utan bompengar?

KS1 seier også ein del om finansiering. Dei samfunnsøkonomiske berekningane er gjennomført utan å ta omsyn til eventuell bompengefinansiering, men Dovre ser det ikkje som utenkeleg at prosjektet kan bli realisert heilt eller delvis av bompengar.

Men dei skriv også dette:

– Dersom prosjektet blir bompengefinansiert vil alle konsepta få lågare nytte, og det er grunn til å tru at konsepta med lågast reisetidsreduksjon vil bli mest påverka.

Les òg: Må brua landa i Øyane?

Her kan du lesa heile KS1 (pdf, regjeringen.no)