Ingrid fekk ein tøff tur over Grønland
600 kilometer på ski på 26 dagar i 20-30 minusgrader. – I tillegg hadde vi meir eller mindre konstant motvind, fortel Ingrid Netland.
Medan vi har heime har kost oss i opp mot 30 varmegrader, har Ingrid Netland hatt det seksti gradar kaldare.
– Ein veit aldri kva vêr ein kan få når ein skal kryssa Grønland. Høgtrykket som har lagt over Skandinavia gjorde at vi fekk veldig mykje vêr på Grønland. Av dei 26 dagane turen tok, så hadde vi berre to dagar kor det var vindstille og to formiddagar kor vi hadde medvind. Resten av turen hadde vi ein knallhard motvind, fortel Ingrid Netland, nett heimkomen frå den begivenhetsrike turen.
Guiden blei flydd ut
Turen starta på vestkysten ved byen Kangerlussaq og gjekk til Isortoq på austkysten.
– Det var to team frå Bergens Adventure som gjekk samstundes, tema Nansen og team Amundsen. Eg gjekk med team Nansen, kor vi var åtte ekspedisjonsdeltakarar og to guidar i utgangspunktet.
– Diverre måtte ein av deltakarane og to av dei fire guidane i dei to teama flyes ut grunna eit tretthetsbrot og forfrysningar. På det tidspunktet hadde vi vore på tur så lenge at eg var rimeleg sliten og lei, så då helikopteret kom for å hente dei, så spurte eg om ikkje det var mogleg å få vera blindpassasjer, men då fekk eg klar melding om at det ikkje var eit tema å bryte.
600 kilometer på trått føre
At ho var sliten var kanskje ikkje så rart.
– I tillegg til at vi stort sett gjekk i motvind, så var det eit utruleg trått føre. Sjølv då vi skulle ned 300 høgdemeter på ein to-tre mil fekk vi ingenting gratis. Det var rett og slett beinhardt frå første stavtak.
– Kor mykje hadde du trent før du la ut på turen?
– Det er vel eindel som har sett meg dra på bildekk i Hesteløypa dei to siste åra, men eg skulle nok ha dratt det meir i motbakke også. Ein skulle kanskje tru at Grønnlandsisen var flat, men det kan eg lova deg at den ikkje er.
– I tillegg hadde vi to samlingar med gruppa heime i Noreg før vi reiste bort hit.
Gravde ned telta
Vinden gjorde òg at dei på mykje av turen hadde whiteout (at alt rundt deg er heilt kvitt, journ.mrk).
– Då var det berre å gå på kompasskurs. Vi byta på å gå framst og lede veg. Berre to heile dagar blei vi liggande vêrfast. Den eine dagen bles det konstant liten storm, den andre dagen var det full storm med orkan i kasta, men telta klarte det også.
– Vi visste jo at vêret kom, så vi hadde gravd telta ein halvmeter ned og satt opp snømur rundt.
– Ein ting er at vi gjekk sju og ein halv til åtte timar på ski i starten og opp i fjorten timar på slutten, men det var ikkje berre å setta seg ned etter endt økt. Då skulle telta opp og det var to nye timar med hardt arbeid før vi kunne gå til ro og få oss mat.
Måtte tvinga maten ned
Med slike fysiske utfordringar krev det mykje mat og energi.
– Vi gjekk førti minutt, hadde fem minutt pause, så nye førti minutt før ti minutt pause. Når vi hadde pause var det uaktuelt å berre henge på stavane for å få tilbake pusten. Då var det klar beskjed om å få i seg næring. Matlysten var ikkje mykje å skryta av, så det var berre å trøkke i seg sjokolade og anna snacks.
– Når vi slo leir, så var det å smelte vatn for å laga real turmat. Eg var så lei maten at eg fleire ganger brakk meg når eg skulle eta, men vi passa på kvarandre og sørga for at alle fekk i seg det dei skulle.
– På ein tur som dette så får du nokre dagar du går i svart. I dagboka mi den eine dagen har eg skrive – «Ingrid, kva i herrens namn er det du driv med». Eg var så langt nede, men då kom Endre, ein av dei andre deltakarane og klappa meg på skuldra og sa at dette skal du klare.
Kulden den største utfordringa
Når ho blir utfordra på kva som var den største utfordringa på turen, så er ho klar på at det var kulden.
– Den var definitivt det verste. Alt blir iskaldt. Når vi hadde fått opp teltet og alt var fuktig så hadde du mest lyst til berre å legga deg ned. Du får ein følelse av å vera litt handlingslamma, men då var det viktige å få på seg tørt tøy, stelle gnagsår og få på varme dunsko.
– Men nesten enno verre var det å skulle stå opp om morgonen. Soveposen eg hadde var kjempebra og eg fraus aldri om natta, sjølv om gradestokken kraup ned mot førti minusgrader, men det å skulle ta på seg iskalde klær og utstyr og vite at du hadde ein ny dag med blodslit framfor deg var ikkje spesielt artig.
Gjekk ned 12 - 13 kilo
Då dei starta turen hadde Netland ei oppakning på 65 kilo, kor 25 kilo var mat, resten personleg utstyr og fellesutstyr.
– Omlag halvparten av turen drog eg på teltet, som aleine veide rundt sju kilo. Heldigvis hadde guidane oppfatta at eg var betre til å bere sekk enn å dra pulk, så eg fekk beskjed om å ta dei tyngste tinga i sekken, så den vog vel omlag 15 kilo, men det takla kroppen heilt fint. Eg fekk jo eindel trening på å bera sekk då eg gjekk til Aconcagua i Argentina. Litt artig er det jo at eg gjekk dit i 2014 då Truls Svendsen og Cecilie Skog kryssa Grønland. I år hadde vi bytta plass. Eg kryssa Grønland og dei gjekk på Aconcagua. I motsetning til Truls så kom eg meg heilt opp, ler Netland.
– Men med så mykje utstyr og så tøffe forhold korleis gjekk det med kroppen.
– Klart den var sliten og eg fekk det dei kallar polar bugs som er ganske vanleg å få. I tillegg forsvann det jo ein god del kilo. Eg har vel gått ned 12-13 kilo på turen.
Dette var siste turen
Netland starta på ekspedisjonseventyret etter å ha mista niesa si på Utøya.
– Det var min kjære fastlege doktor Svein Lunde som meinte at det å ta naturen skikkeleg i bruk ville vera ein god måte for meg å bearbeide sorgen på. Då eg sto ved DYE II, den nedlagte amerikanske forskningsstasjonen, hadde eg ei lita stund for meg sjølv kor eg mintes doktor Lunde. Det føltes både godt og riktig, men no er ekspedisjonseventyret over. 26 netter i telt og kummelege forhold er nok. Berre det å gå på toalettet var jo ei utfordring. Neste gang eg skal på tur vil eg nok ha meir komfort.
Blei invitert til grønlandsk familie
Etter endt tur over Grønland blei ekspedisjonsdeltakarane frakta til byen Tasiilaq kor dei overnatta eit par netter før dei skulle reise heim.
– Grunna såra eg fekk som følgje av polar bugs, så trengde eg å oppsøke sjukehuset i Tasiilaq. Eg spørte ei dame om vegen og vi blei ståande og prate litt om korleis det var å bo på Grønland og slike ting.
– Då vi sat på hotellet seinare på ettermiddagen kom resepsjonisten bort til meg og sa at det var nokon som ville snakka med meg. Det var dama eg hadde treft tidlegare på dagen. Ho hadde spora meg opp og inviterte meg heim til seg. Det blei eit veldig hyggeleg møte. Det var utruleg kjekt å sjå korleis dei har det. Husa ser jo ganske kummelige ut på utsida, men inne var det topp moderne, avsluttar Ingrid Netland.