Kommunen har hatt «stormøte» om svanene

Bildeserie:

1 av 9

Onsdag kveld eller natt til torsdag 3. august i fjor blei knopsvanehannen «Hamnesjefen» avliva, etter ein sommar der han ved fleire høve viste farleg åtferd, blant anna to angrep på båtfolk og badegjestar, der begge førte til at unge jenter hamna i sjøen.

Svana med følge hadde hekka i Oselvo sidan 2011 og hatt Os hamn med omliggande viker, frå Lekvenvågen til Moldaneset, som revir. Utover hausten har svanemor og fjorårets tre ungar halde seg i hamna, og jaga vekk andre svaner, men i løpet av vinteren har fleire svaner samla seg i hamna.

Dei siste månadane har det vore oppe i 30-50 svaner.

Vil eit nytt par slå seg ned?

«Hamnesjefen» med følge bygde nytt reir på same bakke på austre elvebredd, ved CRUX i Finnebrekka, kvart år. Egga blei dei første åra klekt på same dato, 25. mai.

Det er normalt med ein dryg månad frå legging til klekking, med andre ord nærmar det seg tid for å bygga reir, om eit nytt par skal slå seg ned.

I går sjekka Midtsiden det tidlegare reirområdet torsdag, men det såg ikkje ut som om det var noko hekking på gang.

Andre hevdar at det er hekking på gang, ifølgje ordførar Marie E. Lunde Bruarøy (H).

Onsdag hadde Os kommune møte med åtte partar for å diskutera korleis dei vidare vil handtera svanene.

– Bør ikkje mata svanene

På møtet var ordførar, varaordførar Laila M. Reiertsen (Frp), rådmann Christian Fotland, ornitolog Arild Breistøl, landbrukssjef Øystein Svalheim, lensmann Oddbjørn Dyrdal, varabrannsjef Arne Monsen og svanebokforfattar og frivillig svanehjelpar Sølvi Bugge.

– Vi ville samla flest moglege partar og tok eit skikkelek «stormøte», seier ordføraren.

– Ifølgje Breistøl og Bugge har svanehoa etter Hamnesjefen vore vekke, men er no tlbake (oppdatert). Men eit nytt par skal vera i ferd med å etablera seg.

– Med kald vinter og mange som har vore ivrige med å mata svanene i hamna har det kome unaturleg mange knopsvaner til Os. Mange av dei er merkte, og har kome til Os frå Tysnes, Austevoll og andre nabokommunar.

Breistøl samanliknar det med mating av «hagefuglar» om vinteren, og at det er vanleg å trappa denne ned når det blir vår og sommar og endå betre tilgang på mat i naturen.

– Paret som no vil etablera seg vil, som naturleg er for knopsvaner, kjempa for reviret sitt. For at dei skal unngå unødig stress, bør vi i størst mogleg grad unngå å mata svanene.

Ornitologen skal ha vore tydeleg på at svanene fint klarer å finna mat sjølv. God tilgang på mat er blant årsakene til at knopsvanene trivst godt i Os hamn og i Oselvo.

– Om svanene blir mata bør dei ikkje få mat når dei er på land. Det er både fordi dei skit mykje på land, men, ikkje minst, fordi dei skal ha vatn saman med brødet og fordi dei bør ha større avstand frå menneske.

Vil vi få eit nytt svaneproblem?

Om det etablerer seg eit nytt par med knopsvaner i Oselvo eller i Os hamn, vil hannen gradvis få same aggressive åtferd som svanen som blei avliva i fjor?

– Vi trur og håper at vi skal kunna unngå dette, svarer ordføraren.

– Korleis?

– Vi vil prøva å informera betre og be folk om å halda avstand til svanene. Vi vil sjå på skilta som står ute i dag, om dei skal gjerast tydelegare, og i tillegg få opp fleire. Vi håper dessutan at dei som bur i Os har lært noko av desse åra vi har hatt knopsvaner, at vi held avstand og ikkje skaper ein stadig meir beskyttande og aggressiv svane.

– Kva om den likevel blir lik som Hamnesjefen, at den kjem i konflikt med både ungar i småbåt og badande i Mobergsvikjo - er ny avliving aktuelt?

– Vi har heimelen vi brukte sist, men som sagt, vi trur og håper at det blir annleis denne gongen.

– Har det aldri vore vurdert å prøva å hindra ny hekking?

– Nei. Fuglar kjem til Os og det må vi kunna leva med. Vi bør kunna læra oss å bu side om side også med ville dyr, meiner Marie Bruarøy.

Ho legg til at plaging av dyr er straffbart, og at lensmannen i møtet sa at politiet ville følgja ekstra med i hamna, og at dei oppmoda folk om å vera flinke til å varsla om dei såg ein svane bli plaga.